Ön Çapraz Bağ Kopması, Yaralanması ve Ameliyatı

Ön Çapraz Bağ (ÖÇB) rekontrüksiyonu dizimizin temel bağlarından biri olan ön çapraz bağın yerini alacak bir bağ oluşturma ameliyatıdır. ÖÇB yaralanmaları genelde ani durumları veya yön değiştirmeleri gerektiren sporlar sırasında meydana gelir.

Yırtılmış bir ÖÇB tekrar dikilmez. Bu yüzden bacağımızın başka bir bölümünden alınan bağ ile yeni bir ÖÇB yapılır. Bu ameliyat genelde diz eklemi çevresinde yapılan birkaç küçük kesi aracılığıyla bir artroskop ve özel el aletleri kullanılarak gerçekleştirilir.

ÖN ÇAPRAZ BAĞ MUTLAKA YAPILMALI MIDIR?

Bağlar bir kemiği diğerine bağlayan güçlü doku bağlarıdır. ÖÇB, dizin ortasını çaprazlayan iki bağdan birisidir ve uyluk kemiğini kaval kemiğine bağlayarak dizin stabilizasyonuna yardım eder.

Çoğu ÖBÇ yaralanması spor aktiviteleri sırasında meydana gelin. ÖÇB’si yırtılan herkese ameliyat gerekmeyebilir. Ani durma, kalkmaları ve yön değiştirmeyi gerektirmeyen iş ve sporlarla uğraşan, durağan bir yaşam tarzına sahip hastalar fizik tedavi ve rehabilitasyondan fayda görebilir.

Doktorunuz şu durumlarda ÖÇB ameliyatı önerebilir:

• Özellikle atlama, makaslama ve pivot (ani dönme) hareketleri içeren bir spor dalıyla uğraşıyorsanız.

• Dizinde birden fazla bağ veya kıkırdak yaralanmışsa.

• Genç ve aktifseniz.

• Yaralanma günlük merdiven inip çıkmak gibi günlük aktivitelerde takılmalara ve boşa düşmelere neden oluyorsa.

ÖÇB AMELİYATI RİSKLERİ NELERDİR?

Bir cerrahi işlem olması nedeniyle diğer cerrahi işlemlerde olduğu gibi kanama ve enfeksiyon gibi durumların yanında sık olmasa da eklem ağrısı, zayıflığı ve sertliği.

Greftin (ÖÇB’si yerine konan bağ) tam iyileşmemesi.

Semptomların tam olarak geçmemesi gibi durumlarda ortaya çıkabilir.

ÖÇB AMELİYATI ÖNCESİ HAZIRLIK

Ameliyat öncesi dizin hareket açıklığının tam sağlanması için birkaç haftalık fizyoterapi gerekebilir. Sert ve şiş bir diz ile ameliyata giren hastalarda ameliyat sonrası tam hareket açıklığının geri kazanılması ile ilgili sorunlar ortaya çıkabilir.

Eğer düzenli olarak kan sulandırıcı bir ilaç alıyorsanız, doktorunuza bunları en az bir hafta öncesinden bırakmanızı isteyebilir.

ÖÇB AMELİYATI VE SONRASI

ÖÇB ameliyatı çoğunlukla spinal anestezi (bel altının uyuşturulması) ile yapılır. Ameliyat sürecinin safhalarını izlemeniz mümkün olabilir. Ameliyat cilt üzerine yapılan küçük kesiler ve bu deliklerden eklenen içine gönderilen kamera ve özel el aletleri yardımıyla gerçekleştirilebilir.

Yırtılmış bağ temizlendikten sonra, doktorun yırtılan bağın yerine genellikle bacağının başka bir kısmından alınan tendon parçasını yerleştirir. Uyluk ve kaval kemiğine uygun yerlerden açılan tünellerden geçirilen bağ özel vida veya başka tespit materyalleri ile sabitlenir.

Ameliyat sonrası anestezi ektisi geçtikten sonra yemek yenebilir. Rehabilitasyon hemen ameliyat sonrası dönemde başlar. Bir süre koltuk değneği ve özel dizlikler kullanmanız gerekecektir. Şişlik ve ağrıyı azaltmak için hastanede başlamak ve evde devam etmek üzere sizden buz tatbiki, kompresyon ve bacağı yüksekte tutmanız istenecektir.

Doktorunuzun gözetiminde uygulanan dikkatli bir şekilde planlanmış fizik tedavi ile diz çevresi kaslar kuvvetlendirilerek iyileşme hızlandırılır ve hareket kabiliyeti artırılır.

SONUÇLAR

Başarılı bir ÖÇB ameliyatı ve uygun bir rehabilitasyon ile dizinizin stabilitesi ve fonksiyonu geri kazanabilir. Ameliyat sonrası ilk birkaç hafta içinde sağlam tarafa yakın hareket açıklığına kavuşmak ve kas gücünü kazanmak temel hareket olmalıdır. Sporcular temelde 6-12 ay içinde spora dönüş gerçekleştirmektedirler.